نقد سریال پلوریبوس (Pluribus) | قسمت هفتم

سریال پلوریبوس به قسمت هفتم خودش رسید و همانطور که گیلیگان پیش از این نیز اعلام کرده بود، قرار است در فصل‌های طولانی شاهد نشان دادن این سریال باشیم. این سریال در دو قسمت قبلی خود قدری به سمت گره‌گشایی (هرچند به‌شدت ناچیز) و شناخت بیشتر ما از این آخرالزمان پیش رفت اما در این قسمت دوباره همه چیز شبیه نیمه‌های ابتدایی این فصل شد. پلوریبوس در قسمت هفتم خود، بیشتر وقت‌اش را با کارول می‌گذراند و ترجیح می‌دهد که دیگر اطلاعاتی راجع‌به این دیستوپیا به مخاطب‌اش ندهد. جالب اینجاست که تا به اینجای کار ما اطلاعات زیادی درباره این آخرالزمان نداریم و از همه جالب‌تر اینکه این روند، مخاطب خودش را اذیت نمی‌کند.

سپس داستان سریال لو می‌رود

قسمت هفتم پلوریبوس به کارول و مانوسوس تعلق دارد. اینکه آن‌ها در این آخرالزمان و به دور از جهانی که تا پیش از این برای فردیت‌ها احترام قائل بود، چه می‌کنند؟ گیلیگان در این قسمت مخاطب را بیش‌ازپیش به دنیای کارول نزدیک می‌کند. پس از اینکه کارول به زوشا آسیب رساند، آن‌ها شهرآلبوکرکی را ترک کردند و کارول تنها ماند. کارول پس از ملاقات با یک بازمانده‌ی دیگر متوجه شد که آن‌ها او را نمی‌خواهند و حالا قهرمان قصه تک‌وتنها در شهرش زندگی می‌کند. این قسمت از لحاظ روایی دو خط داستانی موازی را دنبال می‌کند که یکی‌شان مربوط به مانوسوس است. او یک سفر طولانی و خطرناکی را از پاراگوئه شروع می‌کند تا به کارول برسد. اما تعلیق رسیدن او به کارول شبیه قسمت‌های قبلی نیست.

در این ریتم پایین، آخرالزمانی که بواسطه‌ی یک ویروس شکل گرفته است، بیشتر به چشم می‌آید و مخاطب زمان کافی برای فکر کردن به این شرایط پرچالش را به‌دست می‌آورد. ریتم کند پلوریبوس شاید خیلی‌ها را آزار دهد اما همین کندی روایت باعث می‌شود که این جهان دیستوپیایی در ذهن مخاطب رسوب کند. ریتم کند اگر به‌درستی شبیه آن چیزی که در این قسمت اتفاق می‌افتد کنترل شود، می‌تواند برای بحرانی که در درام پیش آمده شبیه یک معجزه عمل کند. ریتم پایین، فرصت تفکررا به مخاطب می‌دهد. ما در این قسمت بواسطه‌ی نبود تعلیق و کشمکش‌ مجالی می‌یابیم تا به جهان کارول نزدیکتر شویم و فردیت را با هویت جمعی این آخرالزمان مقایسه کنیم.

این قسمت بیش از آنکه، پیش‌برنده‌ی خط داستانی باشد، یک وقفه‌ی روایی ایجاد می‌کند. گیلیگان خیلی هوشمندانه از نشان دادن نقاط عطف و کشمکش‌های روایی صرف نظر می‌کند، تا تمرکز مخاطب را سمت دنیایی ببرد که ساخته است. درواقع فیلمساز در این سکانس‌ها دوباره به‌سمت نشان دادن ایده ناظر حرکت می‌کند، ایستایی روایت در اینجا نه به معنای توقف کشمکش‌های درام بلکه به معنای سنگینی دنیایی است که گیلیگان خلق‌اش کرده است. گیلیگان در این قسمت بیش از هر قسمت دیگری به قاب‌بندی‌های نوآری نزدیک می‌شود. اگر به خطوط و نوع نشان دادن معماری‌ها دقت کرده باشید، متوجه خواهید شد که آن‌ها بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می‌کنند. درواقع در این سکانس‌ها تنها خطوط، سکوت، کارول و آوازهای بدون موسیقی اوست که حضور دارند. چیزهایی که فردیت و تنهایی قهرمان قصه را بیش‌ازپیش پررنگ‌بندی جلوه می‌دهند.

در این قسمت ما دیگر شاهد کنشی از سمت کارول نیستیم و سکانس‌ها بیشتر دربردارنده‌ی واکنش‌های جهان اطراف او نسبت به ایده ناظر فردیت است. گیلیگان به‌خاطر سختی جهانی که خلق کرده است، قصد دارد تا در این قسمت از چگالی دنیای فلسفی‌اش بکاهد و روی تاثیر اطلاعاتی که در دو قسمت قبلی داده است، فوکوس کند. با این تفاسیر انتظار می‌رود که گیلیگان در دو قسمت باقی مانده دست به دادن اطلاعات نسبتا کنش‌داری بزند اما چون، با در نظر گرفتن سابقه‌ای که این فیلمساز دارد نباید از لحاظ پیشبرد کنش‌های درام انتظار خاصی از او داشته باشیم.

اما از لحاظ روانی و فلسفی کارول در این قسمت دچار تردید می‌شود. او پس از اینکه به تنهایی گلف بازی می‌کند و به رستوران می‌رود، می‌فهمد که به آن هویت جمعی نیز نیازمند است. سکانس‌های این قسمت به معنای واقعی آن اضطراب اگزیستانسیال را به‌تصویر می‌کشند، آن آزادی و تنهایی که با اضطراب همراه است. کارول همه‌ی کارهایش را به تنهایی انجام می‌دهد، تنهایی شام می‌خورد و خوش می‌گذراند. فیلمساز به معنای واقعی آن تنهایی مدنظر سارتر را نشان می‌دهد. گیلیگان به مخاطب‌اش می‌فهماند که عمق لحظات انسان‌ها همین چیزی است که کارول در حال تجربه کردن‌اش است. یک تنهایی عجیب‌وغریب که باید هر جور که شده از پس‌ تحمل‌اش برآید. اما کارول تحمل آن تنهایی را ندارد.

به‌نظر می‌رسد که گیلیگان درباره کارول مسیر سختی برای طی کردن دارد. چالش‌های شخصیتی او بیش‌ازپیش زیاد شده‌اند و بحران، تمایلات روانی‌اش را در بر گرفته است. جائی که قهرمان قصه به هویت جمعی پیغام می‌دهد، دوباره ایده ناظر و ایده محرک در یک نقطه قرار می‌گیرند و جهان افسرده‌ی کارول مسیر تازه‌ای را برای این روایت باز می‌کند و قهرمان قصه دست به عمل می‌زند. از آن طرف هم مانوسوس قرار است به کارول بپیوندد. با اینحال با شناختی که از گیلیگان داریم، محال است در این دو قسمت باقی‌مانده از لحاظ پیشبرد درام چیز دندان‌گیری را نصیب مخاطب‌اش کند.