یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که مدل‌های زبانی بزرگ از جمله مدل‌های ChatGPT سوگیری عمیق و نگران‌کننده‌ای به نفع محتوای تولیدشده توسط خودشان و علیه محتوای انسانی دارند. پژوهشگران این پدیده را «سوگیری هوش مصنوعی به نفع هوش مصنوعی» (AI-AI bias) نامیده‌اند و هشدار می‌دهند که این موضوع می‌تواند به تبعیض سیستماتیک علیه انسان‌ها و محتواهایشان منجر شود.
به ریپورت Futurism، محققان در مطالعه جدیدی چندین مدل زبانی بزرگ از جمله GPT-4 ،GPT-3.5 و Llama 3.1 را آزمایش کردند و از مدل‌ها خواستند تا یکی از محتواهای نوشته‌شده درباره یک محصول یا فیلم را انتخاب کنند. برای هر محصول یا فیلم دو ورژن محتوا وجود داشت: یکی نوشته‌شده توسط انسان و دیگری تولیدشده توسط هوش مصنوعی. نتیجه عجیب بود: مدل‌های هوش مصنوعی به‌طور مداوم و با اختلاف زیاد، محتوای تولیدشده توسط خودشان را ترجیح می‌دادند. جالب آنکه این سوگیری در مدل GPT-4، به‌ویژه در انتخاب کالاها، شدیدتر از بقیه بود.
سوگیری مثبت ChatGPT نسبت به محتوای هوش مصنوعی
شاید این سؤال پیش بیاید که آیا این ترجیح به دلیل کیفیت بالاتر متن‌های هوش مصنوعی نیست؟ به گفته پژوهشگران، پاسخ منفی است. آن‌ها همین آزمایش را روی دستیاران تحقیقاتی انسانی نیز کردند و دریافتند که اگرچه انسان‌ها هم تمایل جزئی به سمت متن‌های تولیدشده توسط هوش مصنوعی دارند، اما این ترجیح به هیچ وجه خیلی سوگیری دیدن‌شده در خود مدل‌های هوش مصنوعی نبود. به گفته محققان «این سوگیری شدید، منحصر به خود هوش‌های مصنوعی است.»
این یافته‌ها در شرایطی که اینترنت به‌شتاب درحال انباشته‌شدن با محتوای بی‌کیفیت تولیدشده توسط هوش مصنوعی است، اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. اما نگرانی بزرگ‌تر، نوتیفیکیشندهای این سوگیری برای انسان‌هاست.
پژوهشگران پیش‌بینی می‌کنند که شرکت‌ها و مؤسسات از این ابزارها به عنوان «دستیار تصمیم‌گیری» در مواجهه با حجم عظیمی از درخواست‌ها (مانند درخواست‌های شغلی، مقالات دانشگاهی یا طرح‌های پژوهشی) استفاده خواهند کرد. این امر می‌تواند به تبعیض گسترده علیه افرادی منجر شود که یا استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی را انتخاب نمی‌کنند یا توانایی مالی اجازه دسترسی به آن‌ها را ندارند.
این مطالعه در ژورنال Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.
