یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که ظرفیت حافظه انسان و سیستم‌های هوش مصنوعی زمانی به اوج خود می‌رسد که اطلاعات را با هفت کانال حسی مجزا دریافت کنند، نه پنج‌تا. یافته‌های جدید می‌تواند درک ما از مغز را زیر سؤال ببرد و آینده طراحی هوش مصنوعی را متحول کند.
دانشمندان همیشه در تلاش بوده‌اند تا بفهمند حافظه چگونه کار می‌کند. محققان در این مطالعه جدید، یک مدل ریاضی برای شبیه‌سازی واحدهای اصلی حافظه، که «انگرام» (Engram) نامیده می‌شوند، ساختند. هر انگرام نماینده یک مفهوم خاص (مانند «سیب») در مغز ما است. درک ما از سیب با حواس پنج‌گانه شکل می‌گیرد: ظاهر (بینایی)، طعم (چشایی)، بو (بویایی)، حس لمس (لامسه) و صدای گاز‌زدن (شنوایی). در این مدل، هر حس یک «بُعد» به مفهوم سیب اضافه می‌کند. بنابراین، حافظه انسان یک فضای مفهومی پنج‌بعدی است. سؤال اصلی محققان این بود: آیا پنج، تعداد ابعاد ایده‌آل برای این فضا است؟
نظریه محققان درباره پنج حس انسان در زمینه حافظه
براساس ریپورت SciTechDaily، تحلیل‌های ریاضی محققان نشان داد که وقتی تعداد ابعاد فضای مفهومی (یا همان تعداد حواس) به هفت افزایش می‌یابد، ظرفیت حافظه برای نگهداری مفاهیم متمایز و جدا از هم به حداکثر خود می‌رسد.
به عبارت دیگر، با هفت حس یک سیستم (چه بیولوژیکی و چه مصنوعی) می‌تواند بیشترین تعداد خاطرات و مفاهیم منحصربه‌فرد را بدون اینکه آنها با هم تداخل پیدا کنند یا مبهم شوند، در خود ثبت کند. این عدد هفت، به گفته محققان، یک ویژگی بنیادی و پایدار در نحوه عملکرد حافظه به نظر می‌رسد.
پروفسور «نیکولای برلیانتوف» (Nikolay Brilliantov)، یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌گوید: «یافته‌های ما می‌تواند اهمیت عملی برای رباتیک و هوش مصنوعی داشته باشد. به نظر می‌رسد وقتی هر مفهوم در حافظه با هفت ویژگی مشخص شود، تعداد اشیا متمایزی که در حافظه نگهداری می‌شود، به حداکثر می‌رسد.»
یوزرد این پژوهش برای انسان در‌حال‌حاضر بیشتر جنبه نظری و گمانه‌پردازی دارد. شاید در آینده دور، انسان‌ها حواس جدیدی مانند توانایی درک میدان‌های مغناطیسی یا تشعشعات را تکامل دهند. اما نوتیفیکیشندهای این تحقیق برای هوش مصنوعی و رباتیک بسیار ملموس و فوری است. طراحان سیستم‌های هوشمند می‌توانند با ساختن ربات‌هایی که مجهز به هفت نوع سنسور مختلف هستند (مثلاً بینایی، شنوایی، لامسه، سنسور حرارتی، سنسور فشار، لیدار و رادار) به آنها کمک کنند تا درک عمیق‌تر و جامع‌تری از محیط اطراف خود داشته باشند و حافظه کارآمدتری بسازند.
یافته‌های این پژوهش در نیچر منتشر شده است.
