شامگاه یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ آسمان اکثر کشورها میزبان یک پدیده نجومی تماشایی است؛ یک ماه‌گرفتگی کامل که قرص ماه را به رنگ‌بندی قرمز وهم‌انگیزی، مشهور به «ماه خونین»، درخواهد آورد.
این رویداد که دومین خسوف کامل سال ۲۰۲۵ است، یک پدیده جهانی است و تقریباً ۷۷ درصد از ساکنان زمین، از جمله در ایران، فرصت تماشای آن را خواهند داشت. اما چرا ماه خونین می‌شود؟
ماه‌گرفتگی کامل یا «خسوف کلی» زمانی رخ می‌دهد که زمین دقیقاً میان خورشید و ماه قرار می‌گیرد و سایه کامل خود را بر روی ماه می‌اندازد. اما دلیل رنگ‌بندی قرمز ماه در این حالت، جو زمین است. جو زمین مانند یک فیلتر عمل می‌کند و درحالی‌که نور خورشید از آن عبور می‌کند، طیف‌های آبی را پراکنده می‌کند و فقط به طیف‌های قرمز اجازه عبور می‌دهد. به‌همین دلیل ماه به رنگ‌بندی سرخ دیده می‌شود.
زمان‌بندی دقیق رویداد ماه خونین در ایران
این خسوف یک رویداد طولانی است که بیش از ۵ ساعت طول خواهد کشید، اما بخش‌های جذاب و اصلی آن در میانه شب رخ می‌دهد. ساکنان ایران می‌توانند تمام مراحل این پدیده را طبق زمان‌بندی پایین دیدن کنند:
- ساعت ۱۸:۵۸: آغاز خسوف نیم‌سایه‌ای | ماه به آرامی شروع به کم‌نور شدن می‌کند.
- ساعت ۱۹:۵۷: آغاز خسوف جزئی | سایه زمین شروع به خوردن ماه می‌کند و رنگ‌بندی ماه به تدریج قرمز می‌شود.
- ساعت ۲۱:۰۰: آغاز خسوف کامل | ماه به‌طور کامل در سایه زمین فرو می‌رود و کاملاً قرمز می‌شود.
- ساعت ۲۱:۴۱: اوج خسوف | ماه در تاریک‌ترین بخش سایه زمین قرار می‌گیرد و به تیره‌ترین حالت خود می‌رسد.
- ساعت ۲۲:۲۲: پایان خسوف کامل | ماه شروع به لاگ‌آوت از سایه کامل می‌کند.
- ساعت ۲۳:۲۶: پایان خسوف جزئی | ماه به‌طور کامل از سایه زمین خارج می‌شود و دوباره به رنگ‌بندی عادی بازمی‌گردد.
- ساعت ۰۰:۲۵ (بامداد دوشنبه): پایان خسوف نیم‌سایه‌ای | رویداد به طور کامل به پایان می‌رسد.
این ماه‌گرفتگی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. چون این رویداد تنها چند روز پیش از رسیدن ماه به نزدیک‌ترین فاصله خود از زمین (حالت حضیض) رخ می‌دهد، قرص ماه کمی بزرگ‌تر از حد معمول به نظر خواهد رسید.
علاوه‌براین، پیش‌بینی می‌شود که این یک خسوف بسیار تاریک و پررنگ‌بندی باشد، زیرا بخش قابل‌توجهی از قطر ماه از تاریک‌ترین قسمت سایه زمین عبور خواهد کرد. این رویداد یک فرصت عالی برای علاقه‌مندان به نجوم و عکاسی است.
برای تماشای ماه‌گرفتگی به هیچ ابزار خاصی نیاز ندارید، اما استفاده از یک دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک می‌تواند جزئیات بیشتری از سطح ماه و تغییر رنگ‌بندی آن را به شما نشان دهد.
